Sürekli gelişen dünyamızda sağlık hizmetlerinin üstlendiği görevler de değişmekte olup bedenen, ruhen ve sosyal yönden tam bir iyilik halidir diye tanımladığımız sağlığın her yönden geliştirilmesi hedeflenmektedir.

Bu amaçla yalnızca tedavi edici değil koruyucu, destekleyici ve rehabilite edici sağlık ve sosyal hizmetlerine duyulan ihtiyaç ve talep artmıştır.

Aynı zamanda ortalama yaşam süresinin uzaması yaşlı nüfusun ve kronik hastalıkların da artmasına yol açmıştır. Özellikle kronik hastalıklara bağlı olarak gelişen erken ve geç komplikasyonların tedavileri hastane yataklarının uzun süre kalmalarına bağlı sosyal ve psikolojik rahatsızlıklar da ortaya çıkmakta bu kişilerin taburcu edilmelerinden itibaren evde bakımlarının nasıl sağlanacağı da ayrı bir sorun oluşturmaktadır.

Bu ihtiyaç algılamaları karşısında Sağlık Bakanlığınca ilk aşamada özel sağlık kuruluşları tarafından evde bakım hizmetleri verilmesine imkân sağlayan "Evde Bakım Hizmetleri Sunumu Hakkında Yönetmelik” 10.03.2005 tarihli ve 25751 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve bu şekilde özel sektör tarafından yürütülen uygulamalar disipline edilmiştir.

Yönetmeliği takiben Sağlık Bakanlığı’ na bağlı sağlık kurum ve kuruluşlarınca evde sağlık hizmetlerinin verilmesine yönelik "Sağlık Bakanlığınca Sunulan Evde Sağlık Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönerge” 01.02.2010 tarihinde yürürlüğe konulmuştur.

Bu yönerge ile Bakanlığımıza bağlı sağlık kurum ve kuruluşları bünyesinde oluşturulacak evde sağlık hizmet birimlerinin tanımı, bu hizmetleri alacak hastalara ilişkin tıbbi ve sosyal ölçütlerin tespiti, evde sağlık hizmeti verecek sağlık ekibinin ve gerekli ekipmanın standartlarının belirlenmesi, ilgili personelin görev yetki ve sorumlulukları, randevu, kayıt ve takip sistemlerinin kurulması, çalışma sistemine ilişkin usul ve esaslar ile denetim esaslarına ilişkin mevzuat ve altyapı düzenlemeleri yapılarak evde sağlık hizmetlerinin kamu kuruluşları vasıtasıyla sosyal devlet anlayışı içerisinde verilmesi ve tüm ülke genelinde etkin ve ulaşılabilir bir şekilde uygulamaya konulması hedeflenmiştir.

Evde Bakım, gerek teşhis ve tedavi sonrası bakım sürecinde, gerek kronik bir hastalığın takibinde, gerekse herhangi bir sağlık problemi olmaksızın koruyucu sağlık ve tetkik hizmetlerinin verilmesi süreçlerinde, ihtiyaç sahiplerine kendi ortamlarında sağlık bakımı hizmetlerinin verilmesidir.

Evde bakım hizmetinde amaç,  günlük yaşam şartlarını en az etkileyerek en doğru tedaviye ulaşmak yolu ile hastalığın ve yetersizliğin etkilerini en aza indirmek ve aynı zamanda hastanın yaşam kalitesini yükseltmektir. Bu hizmet ayrıca; evde kalmayı tercih eden ve tedavisi, bakımı devam eden; ancak yakın aile çevresi ve arkadaşları tarafından bakımı gerçekleştirilemeyenler için gereklidir.

Evlerde sağlık bakımının yıllardır yurt dışında da görülen en önemli iki faydası, sağlık harcamalarında sağladığı düşüş ve kişinin kendi huzurlu ortamında, ailesi ve bakımına olanak vermesi. Bunların yanında bu hizmetin yararlarını şöyle sıralayabiliriz:

1) Sağlık servisini ayağınıza getirir

2)  Kişiye özel bir bakım sağlar

3) Bakım alan aileyi bir arada tutar

4) İyileşmeyi hızlandırır

5) Bakım maliyetlerini düşürür

6) Teşhisten iyileşmeye kadar geçen süreçte kesintisiz kaliteli ve standart hizmet sağlar

7) Hasta ve yakınlarına bakım konusunda eğitimi de içerir

8) Hastanın ve ailesinin stresinin azaltır

9) Zamanınızdan tasarruf sağlar

10) En üst düzeyde bağımsızlık sağlar

11) Yaşam kalitesini yükseltir

12) Yaşlıları bağımsız olarak ele almaya çalışır

13) Bazı bireylere ulaşmanın tek yoludur

14) Son aşamada bulunan hastalar için yeğlenen bir bakım türüdür.

1) Evde bakım

2) Hastane

3) Yaşlı yurtları

4) Bakım evleri

Uzun süreli evde bakımı aşağıdaki gibi sınıflandırabiliriz.

1) Evde sadece ailesi tarafından bakılanlar (resmi olmayan bakımı)

2) Evde bakılıp ta resmi yardım alanlar (devlet yardımı)

3) Tamamen resmi bakımı alanlar

Evde Sağlık Bakımı Hizmetleri, ameliyat sonrası bakım gereksinimi olanlardan uzun süreli bakıma ihtiyacı olan hasta ve yaşlılara, yeni doğum yapan annelerden tedavisi evde de sürdürülebilecek hastalara, kısa süreli hemşirelik hizmetlerine gereksinim duyanlardan, aşılama ve laboratuvar tetkikleri gibi hizmetleri evinde veya işyerinde almak isteyenlere kadar çok geniş bir yelpazede ihtiyaç sahiplerine hitap etmektedir. Evde Sağlık Bakımı Hizmetleri alanlar arasında en büyük çoğunluğu oluşturan gruplar aşağıda sıralanmıştır.

Ameliyat sonrası bakım ihtiyacı olanlar

Ortopedi ve Travmatoloji hastaları

Kalp, Damar ve Hipertansiyon hastaları

Hemipleji (Felçli) hastaları

Onkoloji (Kanser) hastaları

Akciğer ve Solunum hastaları

Diabet hastaları

Nöroloji hastaları

Oksijen tedavisine ihtiyacı olan diğer hastalar

Yeni doğum yapan anne ve bebekleri

Bakım ihtiyacı olan yaşlılar ve özürlüler

Yara bakımı, enjeksiyon, infüzyon ve diğer kısa süreli hemşirelik hizmetlerine ihtiyaç duyanlar

Laboratuar tetkik ve test hizmetlerine ihtiyacı olanlar

Evinde her türlü medikal ekipman ihtiyacı olanlar

Hastanın sakat, özürlü veya sadece yaş itibarıyla kendi bakımını yapamama durumuna göre sağlık (rehabilitasyon, fizyoterapi, post operatif bakımı) veya sosyal hizmetlere (alış veriş, temizlik, yemek, kişisel bakım) ihtiyacı olabilmektedir.

Buna göre resmi ( devlet ve sivil toplum kuruluşları) veya resmi olmayan (aile, komşular, toplum gönüllüler) kurum ve personel tarafından hizmet verilmektedir.

Hekimler

Hemşireler

Sosyal hizmet uzmanı

Diyetisyenler

Fizyoterapistler

Ebeler

Sağlık memurları

Psikologlar

Sağlık teknisyenleri

Sertifikalı kişiler

_________